Курс 5a:

Уметноста и нејзината автономија II

Скулптурата во втората половина на 19 век

Скулптурата во првата половина на 20 век

Дадизам:

-

Беспредметна уметност:

- апстракцијата на Василиј Кандински

- супрематизмот на Казимир Маљевич

- неопластицизмот на Пит Мондријан

Уметностите на модернизмот:

- Футуризам

- Надреализам, Ониризам, Магичен реализам

- Метафизичко сликарство

Ангажираната уметност:

- Социјалната уметност и „Новата стварност“

- Nazi-Kunst

- Уметноста на социјалистичкиот реализам

Уметноста по 1945

Повоената уметност во САД

Индивидуалното наспроти колективното: повоената уметност како производ на „ладната војна“

- Акционото сликарство на Џексон Полок

- Апстрактен експресионизам: Горки, Де Кунинг, Стајл, Мадервел, Франсис

- Сликарството на боеното поле: Ротко,

- Сликарството на острите рабови: Њуман, Рајнхард

- Знакот и отвореното дело: Клајн, Готлиб, Тоби

Основна литература:

Argan, Đulio Karlo i Akile Bonito Oliva (2004) Moderna umetnost 1770-1970-2000. Tom 1 i 2, Beograd: Clio.

Frankastel, Pjer (2000) Impresionizam. Beograd: No limit books.

Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.

Mitrović, Andrej (1983) Angažovano i lepo. Beograd: Narodna knjiga.

Read, Herbert (1980) Istorija moderne skultpure. Beograd: Jugoslavija.

id., (1979) Istorija modernog slikarstva. Beograd: Jugoslavija.

Трифуновиќ, Лазар (1985) Сликарски правци двадесетог века. Београд: Нолит.

* (1979) Postimpresionizam. Izvori moderne umjetnosti. Zagreb: Mladost.

Курс 6 (за учебна година 2008/9):

Уметноста по 1945

Уметноста на високиот модернизам
- Поп-артот во Европа: Хамилтон и Хокни
- Поп-арт во САД: Американското општество како мотив: Ворхол. Дајн, Раушенберг, Лихтенштајн, Олденбург, Сигал, Веселман, Розенквист, Индијана
- Амбиентална уметност: хепенинг, перформанс, акција, инсталација
- Земјишна уметност (Land Art и Earth Art): Смитсон, Сера, Хајцер, Де Марија, Опенхајм, Дибетс
- Концептуална уметност: Косут, Мерц, Хаке, Б. И Х. Бехер, Бојс,
- Телесна уметност: Опенхајм, Улеј и Абрамовиќ, Науман, Гилберт и Џорџ
- Хиперреализам - Фотореализам: Хокни, Перлшатјн, Морли, Рихтер, Клоуз, Естес
- Видео уметност: Пајк, Фостел, Вајола
- Дигиталноста: изменетата позиција на уметноста

Постмодерни правци: Уметноста на осумдесеттите и почетокот на крајот на модерната епоха

Уметноста на осумдесеттите
 - Цитатна постапка, пастиш, палимсест, „everything goes“, нео/изми.
- Учено сликарство: Абате, Бартолини, Мариани, Галиани
- Нео-класицизам, нео-барок, нео-маниризам
- Уметноста на новата слика
- Германскиот Нов експресионизам: Базелиц, Полке, Липерц, Пенк,
- Новите диви (Салом, Фетинг), Дан, Докупил, Кифер,
- Француската Нова фигурација: Комба, Блез, Гаруст, Алберола,
- Италијанската Трансавангарда: Киа, Клементе, Паладино, Куки
- Новото сликарство во Њујорк: Морли, Сеил, Ротенберг, Шнабел, Фишл
- Новата британска скулптура: Крег, Дикон, Вудроу, Вајтрид, Капур, Опи
- Pattern & Decoration
- Нова геометрија
- Уметноста на графитите: Харинг, Шарф
- Сов-арт (Перестројка-арт): Комар и Меламид, Ѕвездоточов, Булатов
- Етно и малцински прашања
- Латино, афро и афро-карибска уметност,
- Расни малцинства
- Феминистичка и геј уметност


Основна литература:
Argan, Đulio Karlo i Akile Bonito Oliva (2006) Moderna umetnost 1770-1970-2000. Tom 3, Beograd: Clio.
Lucie-Smith, Edward (1977) Umjetnost danas. Zagreb: Mladost.
Lucie-Smith, Edward (1996) Art today. Oxford: Phaidon.
McEvilley, Thomas (1993) The Exile's Return. Towards a Redefinition of Painting for the Post-Modern Era. Cambridge: Cambridge University Press.
Read, Herbert (1980) Istorija moderne skultpure. Beograd: Jugoslavija.
id., (1979) Istorija modernog slikarstva. Beograd: Jugoslavija.
Stangos, Nikos (ed.) (1994) Concepts of Modern Art. From Futurism to Postmodernism. London & New York: Thames and Hudson.
Трифуновиќ, Лазар (1985) Сликарски правци XX века. Београд: Нолит.
Вилиќ, Небојша (1994) States of Changes? Постмодернизмот и уметноста на осумдесеттите. Скопје: Феникс.
id. (1998) Anamorphosis. Готовиот предмет во уметноста на 20. век. Скопје: Horizons Unlimited Ltd.
* Posle 45. Тom I. Ljubljana: Mladinska Knjiga.

Книгата „States of Changes? Постмодернизмот и уметноста на осумдесеттите“ може да се даунлодира тука।

Курс 1:

Идеите за уметничкото од магиското до обредното



Магиското и ритуалното во уметноста до протоисторијата
Карпестото сликарство во палеолитот
Скулптуралните прикази на Големата мајка
Неолитската геометриска орнаментика
Садовата и вотивна керамика во неолитот

Безвремноста на уметноста на прото-историјата и раната историја
Уметноста на градовите-држави во регионот на Месопотамија
Гробната и храмовната архитектура во Египет
Зигурати и пирамиди

Антропоморфијата и антропометријата на уметноста на антиката
Критската Pax Minoica
Уметноста во Микена
Главни карактеристики на елинската уметност
Сликарството на вазите во елинската уметност
Скулптурата и нејзините школи во елинската уметност
(по периоди: архајска, класична, елинистичка)
Главни карактеристики на архитектонските остварувања
(дорски, јонски, коринтски)

Царистичката логика на римската уметност
Песимизмот на етрурската уметност
Скултурата во царскиот период на Рим
Типови на архитектонски градби во римското царство
Антиката во Македонија
(поединечни градови: Скупи, Стоби, Хераклеа, Лихнид)


Основна литература:
Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
Janson, W. (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Jugoslavija.
Gavela, Branko (1980) Umetnost antičke Grčke. Zagreb: Naprijed.
Граси, Ернесто (1974) Теорија о лепом у антици. Београд: Књижевна мисао.
Микулчиќ, Иван et al. (1985) Културно уметничкото богатство на Македонија. Скопје: Македонскиа книга.
Чаусидис, Никос et al. (1995) Македонија културно наследство. Скопје: Мисла.
* (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Alfa-Narodna knjiga-Zebra.





Курс 2:

Идеите за уметничкото низ религиозното


Монотеизмот и плотинскиот концепт на доцната антика и раниот среден век
Уметноста на раното христијанство
Ранохристијанска иконографија и иконологија
Ранохристијански базилики во Македонија
Поединечни споменици/градови од доцната антика во Македонија
(Скупи, Стоби, Хераклеа, Лихнид)

Метафизичката кодна и семантичка структура на средновековната уметност
Концептот на убавото во средновековната уметност
Вертикална и хоризонтална хиерархија на средновековната црква и живопис

Уметноста на Византија и означувачкото прикажување
Византија и естетиката на возвишеното
Поединечни споменици од византискиот период во Македонија
Доцновизантискиот период во Македонија

Западноевропскиот среден век
Концептот на „тврдината“ во уметноста на романиката
Значењето на бојата и пропорцијата во готската архитектура

Исламска уметност
Карактеристики на исламската уметност
Исламски споменици во Скопје/Македонија


Основна литература:
Асунто, Розарио (1975) Теорија о лепом у средњем веку. Београд: Књижевна мисао.
Balabanov, Kosta (1983) Freske i ikone u Makedoniji. Beograd, Zagreb, Mostar.
Gavela, Branko (1980) Umetnost antičke Grčke. Zagreb: Naprijed.
Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
Ђурић, Војислав (1975) Византијске фреске у Југославији. Београд: Југославија.
Димитрова, Елизабета (1995) Најстарите христијански симболи. Скопје: Македонска цивилизација.
Janson, W. (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Jugoslavija.
Кумбараџи-Богоевиќ (1998) Османлиски споменици во Скопје. Скопје: Исламска заедница во РМ.
Микулчиќ, Иван et al. (1985) Културно уметничкото богатство на Македонија. Скопје: Македонскиа книга.
Чаусидис, Никос et al. (1995) Македонија културно наследство. Скопје: Мисла.
* (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Alfa-Narodna knjiga-Zebra.




Курс 3:

Уметноста и односот кон природното I


Ре-презентативната аналитика на раната ренесанса
За разрешувањето на ликовните проблеми во раната ренесанса
Поединечни уметници од раноренесансниот период

Високата ренесанса и обединувањето на елементите на компактната претстава
Ренесансната архитектура
Поединечни уметници од периодот на високата ренесансна
(Да Винчи, Микеланѓело, Рафаел)

Исчекорувањето во чувственото со маниризмот
Поединечни уметници од периодот на маниризмот

Враќање кон ренесансното со барокната идеја за движење
Светлото како носител на барокната идеја за движењето
Поединечни уметници од периодот на барокот


Основна литература:
Bazin, Germain (1975) Barok i rokoko. Beograd: Jugoslavija.
Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
Panofski, Ervin (1975) Umetnost i značenje: ikonološke studije. Beograd: Nolit.
Wölfflin, Heinrigh (1969) Klasična umjetnost. Uvod u talijansku renesansu. Zagreb: Matica hrvatska.
* (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Alfa-Narodna knjiga-Zebra.




Курс 4:

Уметноста и односот кон природното II

Концептот на класичното во поткрепувањето на империјалната логика на неокласицизмот
Примена на античкиот концепт на класичното
Жак Луј Давид
Жан Доминик Енгр

Реакција на рационалното – романтизам
Уметноста на бојата и чувството
Идејата за националното во уметноста на романтизмот

Реализмот и фотографијата
Изгубениот натпревар на артефициелното со механичкото.
Проблемите на вистината и вистинитоста
Новите индустриски медиуми – фотографијата и филмот


Уметноста и нејзината автономија I

Модерниот проект и уметноста на модернизмот:
дефинирање на улогата на уметникот и уметноста во општетсвото
Индивидуалното и неговиот премин кон субјектното

Светот и природата како впечаток: импресионизам

Декомпонирање и пре-компонирање на компактноста на композицијата:
- измите на постимпресионизмот
- Поинтилизам (дивизионизам)
- Винсент ван Гог
- Пол Гоген
- Пол Сезан


Основна литература:
Аrgan, Đulio Karlo i Akile Bonito Oliva (2004) Moderna umetnost 1770-1970-2000. Tom 1. Beograd: Clio.
Frankastel, Pjer (2000) Impresionizam. Beograd: No limit books.
Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
Panofski, Ervin (1975) Umetnost i značenje: ikonološke studije. Beograd: Nolit.
Read, Herbert (1980) Istorija moderne skultpure. Beograd: Jugoslavija.
id., (1979) Istorija modernog slikarstva. Beograd: Jugoslavija.
Трифуновић, Лазар (1985) Сликарски правци XX века. Београд: Нолит.
Wölfflin, Heinrigh (1969) Klasična umjetnost. Uvod u talijansku renesansu. Zagreb: Matica hrvatska.
* (1979) Postimpresionizam. Izvori moderne umjetnosti. Zagreb: Mladost.
* (1998) Opšta istorija umetnosti. Beograd: Alfa-Narodna knjiga-Zebra.





Курс 5:

Уметноста и нејзината автономија II



Отпечатокот на субјектното: фовизам и експресионизам
- Анри Матис и фовизмот
- Германскиот експресионизам
- Групата „Мост“
- Групата „Синиот јавач“

Авангардните делувања на почетокот на 20 век - рушење на традицијата
- Пабло Пикасо и Жорж Брак – кубизам
- Дадаизам
- Лучизмот (рејонизмот) на Михаил Ларионов и Наталија Гончарова,
- Конструктивизмот на Владимир Татљин

Беспредметна уметност:
- апстракцијата на Василиј Кандински
- супрематизмот на Казимир Маљевич
- неопластицизмот на Пит Мондријан

Уметностите на модернизмот:
- Футуризам
- Надреализам, Ониризам, Магичен реализам
- Метафизичко сликарство

Ангажираната уметност:
- Социјалната уметност и „Новата стварност“
- Nazi-Kunst
- Уметноста на социјалистичкиот реализам


Основна литература:
Argan, Đulio Karlo i Akile Bonito Oliva (2004) Moderna umetnost 1770-1970-2000. Tom 1 i 2, Beograd: Clio.
Frankastel, Pjer (2000) Impresionizam. Beograd: No limit books.
Гомбрих, Ернст, (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
Mitrović, Andrej (1983) Angažovano i lepo. Beograd: Narodna knjiga.
Read, Herbert (1980) Istorija moderne skultpure. Beograd: Jugoslavija.
id., (1979) Istorija modernog slikarstva. Beograd: Jugoslavija.
Трифуновиќ, Лазар (1985) Сликарски правци XX века. Београд: Нолит.
* (1979) Postimpresionizam. Izvori moderne umjetnosti. Zagreb: Mladost.




Курс 6:

Уметноста по 1945

Повоената уметност во САД
Индивидуалното наспроти колективното: повоената уметност како производ на „ладната војна“
- Акционото сликарство на Џексон Полок
- Апстрактен експресионизам: Горки, Де Кунинг, Стајл, Мадервел, Франсис
- Сликарството на боеното поле: Ротко,
- Сликарството на острите рабови: Њуман, Рајнхард
- Знакот и отвореното дело: Клајн, Готлиб, Тоби

Повоената уметност во Европа
- Новиот реализам: Кристо, Цезар, Ротела, Тингели
- Асемблаж, сиромашна уметност и неодадаизам
- Лирска апрстракција: Волс, Хартунг, Месежје
- Енформел: Де Стаел, Пољакоф
- Сликарството на материјата: Саура, Тапјес
- Спациализмот на Лучо Фонтана
- Геометриска апстракција: Вазарели
- Хроматска киневизуелност
- Британската повоена скулптура: Мур, Хепворт

Уметноста на високиот модернизам
- Поп-артот во Европа: Хамилтон и Хокни
- Поп-арт во САД: Американското општество како мотив: Ворхол. Дајн, Раушенберг, Лихтенштајн, Олденбург, Сигал, Веселман, Розенквист, Индијана
- Оп/арт и кинетичка уметност: Вазарели, Рајли, Калдер, Сото, Екер, Тингели
- Нова апстракција: Алберс, Кели, Луис, Ноланд, Стела,
- Минималистичка уметноста
- Амбиентална уметност: хепенинг, перформанс, акција, инсталација
- Земјишна уметност (Land Art и Earth Art): Смитсон, Сера, Хајцер, Де Марија, Опенхајм, Дибетс
- Концептуална уметност: Косут, Мерц, Хаке, Б. И Х. Бехер, Бојс,
- Телесна уметност: Опенхајм, Улеј и Абрамовиќ, Науман, Гилберт и Џорџ
- Хиперреализам - Фотореализам: Хокни, Перлшатјн, Морли, Рихтер, Клоуз, Естес
- Видео уметност: Пајк, Фостел, Вајола
- Дигиталноста: изменетата позиција на уметноста

Постмодерни правци: Уметноста на осумдесеттите и почетокот на крајот на модерната епоха

Уметноста на осумдесеттите
- Цитатна постапка, пастиш, палимсест, „everything goes“, нео/изми.
- Учено сликарство: Абате, Бартолини, Мариани, Галиани
- Нео-класицизам, нео-барок, нео-маниризам
- Уметноста на новата слика
- Германскиот Нов експресионизам: Базелиц, Полке, Липерц, Пенк,
- Новите диви (Салом, Фетинг), Дан, Докупил, Кифер,
- Француската Нова фигурација: Комба, Блез, Гаруст, Алберола,
- Италијанската Трансавангарда: Киа, Клементе, Паладино, Куки
- Новото сликарство во Њујорк: Морли, Сеил, Ротенберг, Шнабел, Фишл
- Новата британска скулптура: Крег, Дикон, Вудроу, Вајтрид, Капур, Опи
- Pattern & Decoration
- Нова геометрија
- Уметноста на графитите: Харинг, Шарф
- Сов-арт (Перестројка-арт): Комар и Меламид, Ѕвездоточов, Булатов
- Етно и малцински прашања
- Латино, афро и афро-карибска уметност,
- Расни малцинства
- Феминистичка и геј уметност


Основна литература:
Argan, Đulio Karlo i Akile Bonito Oliva (2006) Moderna umetnost 1770-1970-2000. Tom 3, Beograd: Clio.
Lucie-Smith, Edward (1978) Umjetnost danas. Zagreb: Mladost.
Lucie-Smith, Edward (1996) Art today. Oxford: Phaidon.
McEvilley, Thomas (1993) The Exile's Return. Towards a Redefinition of Painting for the Post-Modern Era. Cambridge: Cambridge University Press.
Read, Herbert (1980) Istorija moderne skultpure. Beograd: Jugoslavija.
id., (1979) Istorija modernog slikarstva. Beograd: Jugoslavija.
Stangos, Nikos (ed.) (1994) Concepts of Modern Art. From Futurism to Postmodernism. London & New York: Thames and Hudson.
Трифуновиќ, Лазар (1985) Сликарски правци XX века. Београд: Нолит.
Вилиќ, Небојша (1994) States of Changes? Постмодернизмот и уметноста на осумдесеттите. Скопје: Феникс.
id. (1998) Anamorphosis. Готовиот предмет во уметноста на 20. век. Скопје: Horizons Unlimited Ltd.
* Posle 45. Тom I. Ljubljana: Mladinska Knjiga.




Курс 7:

Модерната и современата уметност во Македонија


Просветителските и преродбенските импулси во македонската уметност:
- Папрадишки, Ванѓелковиќ, Зографски

Основоположници на модерната уметност:
- Мартиноски, Личеноски, Коџоман, Тодоровски

Бурните педесетти: помеѓу традицијата и модерноста:
- За уметничките групите (Денес, Мугри, ВДИСТ)
- Апстракцијата: Лазески, Николовски, Јанкулоски

Шеесетите години на 20 век:
- Мазев, Кондовски, Чемерски, Куновски

Концептуалниот дискурс:
- Шемов и Фиданоски, Милош Коџоман и Драгољуб Бежан, Симон Узуновски, Естетичката лабораторија

Уметноста на осумдесеттите:
- Светиева, Стефанов, Николоски, Маневски, Павлески, Станковски, Вангели, Шумковски, Цветков, Аџиевски, Групата Зеро

Тековни случувања


Основна литература:
Абаџиева, Соња (1994) Антологија на македонската ликовна уметност. (каталог) Скопје: Музеј на современата уметност.
Id. (2001) Длабоко дишење. Аспекти на женското писмо во македонската ликовна уметност на 20 век. Скопје: Скенпоинт.
Величковски, Владимир (1995) Македонска современа скулптура. Скопје: Македонска книга.
Николовски, Антоние (1997) Ликовни критики, есеи. Скопје: РЗЗСК.
Петковски, Борис (1981) Современо македонско сликарство. Скопје: Македонска ревија.
Id. (1984) Македонското монументално сликарство на теми од НОВ и револуцијата. Скопје: Македонска книга.
Id. (1989) За македонската уметност. Скопје: Наша книга.
Величковски, Владимир (1994) Македонска современа скулптура. Скопје: Македонска книга.
Вилиќ, Небојша (1994) States of Changes? Постмодернизмот и уметноста на осумдесеттите. Скопје: Феникс.
id. (1998) 8 предавања за уметноста и новите технологии. Скопје: Музеј на современата уметност.
id. (1998) Anamorphosis. Готовиот предмет во уметноста на 20. век. Скопје: Horizons Unlimited Ltd.
Id. (1999) Few Candies for Venice. Art in Macedonia at the End of Millennium. Skopje: Laurens Coster.
Id., Валентино Димитровски и Лазо Плавевски (2000) Прашања за македонскиот модернизам. Скопје: 359°.




Курс 8:


Дискурзивност на визуелноста


Уметнички практики I

Уметничките практики во дискурсот на творештвото
Дефинирање на подрачјето
Уметничките практики и визуелноста
Уметничките практики и творечкиот процес
Уметничките практики помеѓу конкретноста и виртуелноста


Дефинирање на уметничките практики
Уметничките практики во односот кон историчноста
Уметничките практики и идејата за „проект“
Уметничките практики и сегашноста
Уметничките практики и дигиталноста


За толкувањето на уметничките практики
Односот помеѓу „високата“ и „ниската“ уметност
Уметничките практики во односот со медиумот
Уметничките практики во контекстот на глобализмот
Теми на уметничките практики денес



III. Пост-историја на уметноста и нео-историја

Глобално, локално, глокално
Уметноста после модернизмот и постмодернизмот? Уметноста денес
- Контекст во уметноста
- Уметноста во контекст


В и з у е л н о с т

делот А ‘Икона’ е поставен како анализа на визуелниот говор во неговите општи рамки при тоа дефинирајќи ги категориите и манифестацијата на сликовноста на визуелното. Делот Б ‘Порака’ го води курсот кон причините за нужноста од дефинирањата во првиот дел и, што е уште поважно, му обезбедува и образложување во настојувањето на неговата мрежност, како специфика на денешницата. Третиот дел, делот В ‘Алатки’ ја проширува дискурзивноста на поимот визуелност од аспект на влијанието на индустриските и технолошките медиуми и последиците од него. Делот Г ‘Политика’ ја обезбедува аргументацијата за поинаквиот пристап кон културната продукција денес од аспект на политичкоста на феноменот и нејзиното имплементирање во општествените сфери. Овој дискурс поаѓа од премисата дека на културните продукти и културацијата на секојдневието и нивните крајни манифестации и појавности им е својствено да ја дефинираат општетственоста на културата преку нејзините експресивни форми, наративни структури и системи на значења.



A. ИКОНА
I. Лого: Канон, Сликовност, Мислење, Ново читање. Практикум

II. Скопика: Поглед, Простор, Оптика, Перспектива. Практикум

Б. ПОРАКА
III. Место: Буква, Замена, Преплет, Победа. Практикум

IV. Игра: Сеќавања, Карневал, Огледало, Раскажувања. Практикум

В. АЛАТКИ
V. Пренос: Маси, Влијание, Соочување, Толкување. Практикум

VI. Серија: Стил, Пазар, Замени, Спротивставувања. Практикум

Г. ПОЛИТИКА
VII. Претставување: Културализам, Доминација, Вир, Отпор. Практикум

VIII. Заедници: Идентитети, Коректност, Дијаспора, Разградби. Практикум

[Пример за изработка и форматирање на семинарски труд]

-------------------
насловна страница
-------------------

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје
Факултет за драмски уметности











Семинарски труд

по предметната програма
историја на уметноста
[курс: १]





Византиска архитектура

изработил:
Стефановски Кристијан
инд. бр. 511
сликарски оддел

предметен наставник:
ред. проф. д-р Небојша Вилиќ

Скопје
октомври 2008

=========================================================

СТРУКТУРА НА СЕМИНАРСКИ ТРУД

Увод
Во Уводот накусо се објаснуваат причините и поводите за обработка на темата. Во него се посочуваат и елементите важни за нејзиното присуство во соодветниот курс. Доколку е можно, пожелно е да се посочат и обемот на досегашните проучувања во историјата на уметноста (во светот или кај нас – во зависност од темата). Важен дел е посочувањето на очекуваните резултати од проучувањето. Препорака: Уводот добро е да се напише последен! Обем: 1/6 од обемот на текстот.

Делови
Во зависност од обемот на темата во семинарскиот труд треба да се издвојат делови во кои што се обработуваат потребните елементи и специфичности на темата. Нивното обележување може да биде: Дел 1, Дел 2 … или Дел А, Дел Б… Препорачливо е трудот да има до три дела. Во овој дел од трудот се пишува за најважните работи кои што се предмет на обработка. Наведувањето на библиографските единици се врши по Чикашкиот прирачник [(презиме на авторот, година на издавање: страница која се наведува)]Обем: 2/3 од обемот на текстот.

Заклучок
Во заклучокот се поместуваат завршните разгледувања од истражувањето. Тој во основа би требало накусо да ги повтори елементите од деловите, не не и повторно да ги прераскаже. На крајот пожелно е да се направи заклучок во форма на издвоен завршен пасос или реченица. Обем: 1/6 од обемот на текстот.

Илустрации
Пожелно е кон текстот да се приложат и фотокопии (не фотографии!) од наведуваните дела. Тие се означуваат со бројки (сл. 1) и потоа се прави Список на илустрации, каде се наведува: Име и презиме на авторот, наслов на делото, година на изработка, димензии и техника.

Користена литература
На крајот на трудот, како засебна страница, се приложува список на користена литература. Во него се наведуваат не само книгите, текстовите и списанијата кои што се наведени во текстот, туку и другите кои не се, односно кои што биле од корист во истражувањето. Библиографските единици се подредуваат по кириличен азбучен редослед. Доколку насловот на некоја единица е на странски јазик или на латиница, тој се наведува во неговата изворна форма.

Примери на точно наведување:
Презиме на авторот, име на авторот (година на издавање) Наслов. место на издавање: име на издавачот.
Гомбрих, Ернст (2003) Уметноста и нејзината историја. Скопје: Табернакул.
* (1998) Op_ta istorija umetnosti. Beograd: Alfa-Narodna knjiga- Zebra.
Чаусидис, Никос et al. (1995) Македонија културно наследство. Скопје: Мисла.

Предавање на трудот
Трудот треба да биде исчукан на компјутер (или машина за пишување) со 1,5 проред и 12 големина на буквите, споен со хефт-машинка (хефталица). (Не е потребно укоричување или пластична папка.)